De fases waaruit traumaherstel bestaat

Discussie over posttraumatische stress

Er is een krachtige discussie gaande op het gebied van posttraumatische stress of het opnieuw beleven van traumatische herinneringen noodzakelijk is voor volledige genezing of dat het juist schadelijk is.  Het is duidelijk dat dit een individuele zaak is. Velen vinden het nuttig om hun ervaringen met trauma te vertellen. Anderen kunnen dat als negatief ervaren voor hun welzijn. Herstel van trauma’s kan het best worden gezien als een proces waaraan in de loop van de tijd en in fasen wordt gewerkt. Het herstel van de veiligheid is de eerste en meest centrale stap in traumaherstel.

Fase 1: Veiligheid en stabilisatie

Mensen die door een trauma zijn getroffen voelen zich vaak onveilig in hun lichaam en in hun relaties met anderen. Het terugkrijgen van een gevoel van veiligheid kan dagen/weken/maanden/jaren duren bij ernstig getraumatiseerde personen. Uitzoeken welke levensgebieden moeten worden gestabiliseerd en hoe dat zal worden bereikt zal helpen bij het herstel.

Fase 2: Herdenken en rouwen

Fase 2 houdt zich bezig met het trauma verwerken door woorden en emoties erin te leggen en er een betekenis aan geven. Dit proces wordt meestal ondernomen met een therapeut in groep en/of individuele therapie. Het is soms onnodig om veel tijd in deze fase door te brengen. Het is echter noodzakelijk om de veiligheid en stabiliteit in deze fase te blijven volgen. Door aan veiligheid te doen kan de door trauma getroffen persoon door deze fase gaan op een manier die het verhaal van het trauma integreert in plaats van erop te reageren in een vecht-, vlucht- of verstar reactie.

Stimulatie en timing zijn cruciaal tijdens deze fase. Als de persoon die door een trauma is getroffen snel overweldigd en emotioneel raakt als hij praat over zijn herinneringen aan zijn trauma moeten veiligheid en stabiliteit worden hersteld voordat hij verder gaat met het verhaal. Het gaat er niet om het trauma te ‘herleven’, maar het is ook niet de bedoeling om het verhaal zonder emoties te vertellen.

Deze fase omvat de belangrijke taak om de verliezen in verband met het trauma te onderzoeken, te rouwen en ruimte te bieden om emoties te uiten.

Fase 3: Wederopbouw en herintegratie

In deze fase moet er creatie zijn van een nieuw zelfbeeld en een nieuwe toekomst. Deze laatste taak houdt in dat je jezelf herdefinieert in de context van zinvolle relaties. Door dit proces is het trauma niet langer een bepalend en organiserend principe in iemands leven is. Het trauma wordt geïntegreerd in hun levensverhaal.

In deze derde fase van herstel erkent de persoon die door een trauma is getroffen de impact, maar is nu klaar om concrete stappen te zetten in de richting van krachtig en zelfbewust leven.

In sommige gevallen vinden mensen die een trauma hebben meegemaakt een missie waardoor ze kunnen blijven helen en groeien, zoals praten met jongeren. Succesvol herstel van de effecten van trauma is een krachtig bewijs van de veerkracht van de menselijke geest.

Herstel is een individueel proces en ziet er voor iedereen anders uit. Er is een intens verlangen om je snel goed te voelen en mensen kunnen het gevoel hebben dat het proces te lang duurt of dat ze het niet “goed” doen. Herstel wordt niet gedefinieerd door volledige afwezigheid van gedachten of gevoelens over de traumatische ervaring, maar om ermee te leven op een manier dat het niet de controle heeft over je leven. Het is belangrijk om zachtaardig, geduldig en medelevend te zijn tegenover jezelf terwijl je door dit genezingsproces gaat.